Các Loại Crypto Phổ Biến: Phân Biệt Coin, Token Và Stablecoin

Trong thị trường crypto rộng lớn, có hàng ngàn loại tài sản kỹ thuật số khác nhau, nhưng chúng có thể được phân loại thành các nhóm chính dựa trên chức năng và công nghệ nền tảng của chúng. Việc phân biệt giữa Coin, Token và Stablecoin là rất quan trọng để hiểu cách mỗi loại hoạt động và vai trò của chúng trong hệ sinh thái crypto. Đầu tiên là Coin, hay còn gọi là tiền mã hóa gốc. Một coin là một tài sản kỹ thuật số hoạt động trên blockchain riêng của nó. Nó được thiết kế để trở thành tiền tệ chính của mạng lưới đó, dùng để trả phí giao dịch (gas fees) và thường được thưởng cho các thợ đào hoặc người xác thực đã bảo mật mạng. Ví dụ điển hình nhất là Bitcoin (BTC), coin của blockchain Bitcoin. Ether (ETH) là coin của blockchain Ethereum, mặc dù Ethereum cũng là nền tảng cho nhiều token khác. Các ví dụ khác bao gồm BNB (trên BNB Chain), Solana (SOL) (trên Solana blockchain), Cardano (ADA), Polkadot (DOT), và Litecoin (LTC). Mỗi coin này có blockchain độc lập và cơ chế đồng thuận riêng để xác minh giao dịch và bảo mật mạng lưới. Thứ hai là Token. Không giống như coin, token là một tài sản kỹ thuật số được xây dựng và phát hành trên một blockchain hiện có thông qua việc sử dụng các hợp đồng thông minh. Token không có blockchain riêng mà sử dụng cơ sở hạ tầng và bảo mật của blockchain mà nó được phát hành trên đó. Blockchain Ethereum là nền tảng phổ biến nhất để tạo token, với các tiêu chuẩn như ERC-20 cho các token có thể thay thế (fungible tokens) và ERC-721/ERC-1155 cho các token không thể thay thế (NFTs). Token được tạo ra với nhiều mục đích sử dụng khác nhau: Utility tokens (token tiện ích) cung cấp quyền truy cập vào một dịch vụ hoặc sản phẩm cụ thể trong một hệ sinh thái (ví dụ: UNI của Uniswap, AAVE của Aave); Governance tokens (token quản trị) cho phép người nắm giữ bỏ phiếu trong việc quản lý và phát triển một dự án hoặc DAO; Security tokens (token chứng khoán) đại diện cho quyền sở hữu tài sản trong thế giới thực và tuân thủ các quy định về chứng khoán. Non-Fungible Tokens (NFTs) là một dạng token đặc biệt, đại diện cho quyền sở hữu độc nhất của một tài sản kỹ thuật số hoặc vật lý (ví dụ: tác phẩm nghệ thuật, bộ sưu tập, đất ảo). Cuối cùng là Stablecoin. Stablecoin là một loại tiền mã hóa được thiết kế để giữ giá trị ổn định, thường được neo (peg) vào một tài sản ổn định khác như tiền pháp định (phổ biến nhất là Đô la Mỹ), hàng hóa (vàng), hoặc một loại tiền mã hóa khác. Mục tiêu của stablecoin là kết hợp lợi ích của tiền mã hóa (tốc độ, chi phí thấp, phi tập trung) với sự ổn định giá của tài sản truyền thống. Có ba loại stablecoin chính: Stablecoin bảo chứng bằng Fiat (ví dụ: USDT, USDC, BUSD), được bảo chứng 1:1 bằng tiền pháp định dự trữ; Stablecoin bảo chứng bằng Crypto (ví dụ: DAI), được bảo chứng bằng một lượng tiền mã hóa khác; và Stablecoin thuật toán (ít phổ biến hơn và rủi ro hơn, như UST đã sụp đổ), cố gắng duy trì giá trị thông qua các thuật toán cung cầu. Stablecoin đóng vai trò quan trọng trong việc giao dịch crypto, cung cấp nơi trú ẩn an toàn khỏi biến động giá và tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển tiền giữa các sàn giao dịch. Tóm lại, Coin là tiền tệ gốc của một blockchain riêng, Token là tài sản trên blockchain hiện có với nhiều tiện ích, và Stablecoin là crypto được thiết kế để ổn định giá trị. Mỗi loại đều đóng góp vào sự đa dạng và chức năng của thị trường crypto.